روغن موتور

روغن موتور

زمانی که آتش توسط بشر کشف شد، اصطکاک برای انسان‌ها یک موهبت الهی به‌شمار می‌رفت اما رفته‌ رفته با پیشرفت علم و فناوری همین اصطکاک بلای جان پیشرفت شاخصه‌های فیزیکی شد و بشر برای کاهش آن برنامه‌ریزی کرد. یکی از بهترین شیوه‌ها برای کاستن از اصطکاک میان قطعات متحرک نیز استفاده از روغن‌ها با نام دیگر روانکارها بود. فلسفه حضور روغن موتور نیز همین است.
الف) مینرال
روغنی است که بر پایه نفت خام ساخته می‌شود و سال‌هاست در خودروها به کار می‌رود.
ب) سنتتیک
روغنی است که از ترکیبات شیمیایی یا پلیمراسیون هیدروکربن‌ها تولید می‌شود، نه از تصفیه نفت خام. این نوع روغن اولین بار در موتورهای جت به کار گرفته شد و به دلیل مزایایی که نسبت به نوع مینرال داراست، در سالیان اخیر مصرف آن در خودروها نیز افزایشی چشمگیر نشان می‌دهد.
از مزایای این نوع روغن می‌توان به مواردی چون کاهش مصرف روغن به دلیل عمر بیشتر آن، خاصیت غیرخورنده و غیرسمی، قدرت تبخیر پایین، دمای سوختن بالا، مقاومت بالا در برابر اکسید شدن، دارا بودن شاخص ویسکوزیته بالا به‌صورت طبیعی (عکس‌العمل سریع در مقابل تغییرات دما)، کاهش مصرف سوخت تا ۲٫۴ درصد و نقطه جاری شدن پایین اشاره کرد.
از معایب این نوع روغن نیز باید مواردی چون قیمت بالای آن و عدم تطابق کامل با موتورهای دارای تکنولوژی قدیمی را برشمرد.
ج) نیمه‌سنتتیک
مخلوطی است از روغن سنتتیک و مینرال (ارگانیک). این نوع روغن کیفیت روغن‌های سنتتیک را ندارد، اما در شرایط سخت نظیر دماهای بالا یا بار زیاد، عملکرد بهتری نسبت به نوع مینرال از خود نشان می‌دهد و بیشتر در وانت‌ها و شاسی‌بلندها مصرف می‌شود. قیمت این روغن نیز کمی بیشتر از مینرال‌هاست.

شرکت فقیهی وارد کننده لوازم یدکی خودرو می باشد و یکی از محصولات پر فروش ما روغن موتور است، برای اطلاع از انواع روغن موتور با ما همراه باشید.

روغن موتور

قدرت جاری شدن

یکی از اعدادی که برای شناسایی روغن‌ها به کار می‌رود، عدد ویسکوزیته به معنای قدرت جاری شدن آنهاست. هر چه این عدد بالا‌تر باشد، یعنی گرانروی روغن بالاتر است و دیرتر و کندتر جاری می‌شود. به‌عنوان مثال عسل ویسکوزیته بالاتری نسبت به آب دارد.
روغن با ویسکوزیته بالا مناسب برای دما‌های بالاتر است و هرچه این اعداد کمتر باشند این معنا را می‌دهد که ویسکوزیته روغن، پایین‌تر است و برای آب و هواهای سردتری که روغن به سختی جاری می‌شود، کارایی دارد.
از صفر تا ۶۰
اعداد استفاده شده از صفر تا ۶۰ هستند که در این بین برای روغن‌های زمستانی عدد بین صفر تا ۲۵ است و برای روغن‌های تابستانی از ۳۰ تا ۶۰ می‌شود.
این روغن‌ها با استفاده از افزودنی‌ها، چند ویسکوزیته هستند تا در شرایط دما و کاری مختلف، تغییرات کمتری داشته باشند. به همین دلیل است که ویسکوزیته روغن را با ۲ عدد نمایش می‌دهند که اولی بیانگر کمترین ویسکوزیته و عدد دوم و بزرگتر معرف بیشترین ویسکوزیته خواهد بود.
حروف SAE در قبل از کد روغن‌ها نیز به این خاطر است که بدانیم این روغن بر اساس استانداردسازی انجمن SAE کدگذاری شده.
حرف W
حرف W بین این دو عدد نیز به معنی زمستان است که از کلمه Winter گرفته شده و به این معنی نیست که این روغن برای فصل سرد مناسب است و فقط میزان سنجش هوای سرد فصل زمستان بوده.
بنابراین روغنی که روی قوطی و ظرف آن نوشته شده SAE 10W50 به این معنی است که این روغن با استاندارد‌های انجمن مهندسان خودرویی طبقه‌بندی می‌شود و در گرم‌ترین دما، معیار ویسکوزیته آن از ۵۰ بالا‌تر نمی‌رود و در سرد‌ترین شرایط نیز از ۱۰ کمتر نمی‌شود.
نکته مهم در خصوص این اعداد این است که روغن تحت هیچ شرایطی به خاطر داشتن یک سری مواد افزودنی پلیمری، از این مقدار گرانروی و ویسکوزیته، عبور نخواهد کرد.

روغن با ویسکوزیته

عامل مهم دوم

عامل مهم دیگردر خصوص انتخاب روغن، فاصله بین دو عدد ویسکوزیته است. یعنی این فاصله نباید چندان زیاد باشد که استفاده از پلیمر‌ها در این روغن کم شود و از طرفی از عدد بسیار پایینی شروع نشود که رسیدن به عدد بالا را سخت‌تر کند. ‌رسیدن از عدد پایین به بالا با استفاده از افزودنی‌های پلیمری صورت می‌گیرد.
برای همین خاطر روغنی که از پایه پایین‌تری برخوردار است برای رسیدن به پایه بالا نیاز به افزودنی‌های پلیمری بیشتری دارد که همین عامل سبب ایجاد رسوبات پلیمری در سیستم روغن‌کاری می‌شود‌.
این فاصله برای روغن‌های مختلف خودروها بین ۲۵ تا ۴۵ است؛ یعنی ممکن است یک روغن از نوع ۵W30 باشد و یا ۱۰W40 ،۲۰W50 و… برای همین زمانی که تصمیم به انتخاب روغن موتور دارید، ابتدا شرایط آب‌وهوایی منطقه سکونت‌تان را بررسی کنید.
اگر منطقه ای گرم و خشک است و در فصل گرم هستید از روغن‌های با عدد بالاتر استفاده کنید و اگر در منطقه‌ای سردسیری زندگی می‌کنید، روغن‌هایی با عدد پایین‌تر را تا روانکاری خودرو به خوبی انجام شود. این اعداد هیچ ربطی به کیفیت خودرو ندارند و فقط بیانگر شرایط کاری آن هستند.

چرا روغن موتور باید تعویض شود

شاید به دفعات شنیده یا خوانده باشید که روغن موتور را در هر ۵ تا ۱۰ هزار کیلومتر یا بیشتر باید تعویض کرد. دلیل ذکر این اعداد برای کارکرد روغن چیست و چرا برای روغن‌های مختلف متفاوت است؟
روغن از زمان شروع به کار موتور در معرض اکسیده‌شدن و تجزیه حرارتی قرار گرفته و روغن پایه آن آلوده شده و از کیفیت آن کاسته می‌شود و همچنین مواد افزودنی استاندارد آن نظیر مواد افزودنی پاک‌کننده نیز مصرف می‌شود. در این حالت خاصیت روانکاری، پاک‌کنندگی و جذب ذرات معلق و ناخالصی‌ها کاهش می‌یابد.